Δίαιτα αποτοξίνωσης: Να την ακολουθήσω τελικά;

Spread the love

Είμαι σίγουρη ότι η φράση «δίαιτα αποτοξίνωσης» υπάρχει στις πρόσφατες αναζητήσεις εκατοντάδων ανθρώπων στο διαδίκτυο, και μάλιστα έχουν γίνει μετά από γιορτές, όπως τα Χριστούγεννα και το Πάσχα ή πριν και μετά τις καλοκαιρινές διακοπές.

Και το ξέρω γιατί αυτές οι εποχές έχουν κάτι κοινό… Δημιουργούν μια έντονη επιθυμία στους ανθρώπους να “φτιάξουν” το σώμα τους επειδή έφαγαν πολύ στα γιορτινά τραπέζια, επειδή πλησιάζει η ώρα της παραλίας, ή επειδή διένυσαν ένα ξέφρενο καλοκαίρι με πολλές “ατασθαλίες” γύρω από τη διατροφή.

Δεν αναφέρομαι μόνο στην απώλεια των περιττών κιλών (αν και φαίνεται πως είναι ο κυρίαρχος στόχος σε αυτές τις περιπτώσεις), αλλά μιλάω και για τα άτομα που θέλουν να αποβάλλουν τις τοξίνες που έχουν συγκεντρωθεί στο σώμα τους και να γίνουν πιο υγιείς.

Αν ταυτίστηκες με τα παραπάνω, τότε συνέχισε να διαβάζεις αυτό το άρθρο, γιατί εδώ θα μάθεις τα πάντα για τη δίαιτα αποτοξίνωσης και για το αν το εβδομαδιαίο διαιτολόγιο που βρήκες σε κάποια τυχαία ιστοσελίδα είναι ασφαλές και ολοκληρωμένο για εσένα.

Στο τέλος θα ξέρεις αν χρειάζεσαι πραγματικά τη δίαιτα αποτοξίνωσης ή αν το σώμα σου είναι ικανό να «καθαριστεί» από μόνο του!

Τι είναι οι τοξίνες και πως εισέρχονται στο σώμα;

Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά! Οι τοξίνες είναι περιβαλλοντικοί ρύποι, συνθετικές χημικές ουσίες (π.χ παρασιτοκτόνα, εντομοκτόνα, χλωριούχες ενώσεις, αντιβιοτικά, καθαριστικά, πλαστικά), βαρέα μέταλλα, επεξεργασμένα τρόφιμα και άλλα επιβλαβή προϊόντα της σύγχρονης ζωής, που εισέρχονται στον ανθρώπινο οργανισμό και που αν δεν αποβληθούν συγκεντρώνονται στους ιστούς και προκαλούν διάφορα προβλήματα.

Συγκεκριμένα Προκαλούν…

Βλάβες στα κύτταρα, στους ιστούς και στα όργανα (συμπεριλαμβανομένου των αρθρώσεων και των οστών)
Φλεγμονή
Πόνο
Έντονη κακοσμία σώματος
Ιδρώτα που αφήνει λεκέδες στα ρούχα
Ακμή (έως και μολυσματική)
Έκζεμα
Πρόωρη γήρανση

Υπάρχουν διάφοροι τρόποι να εισέλθουν στον ανθρώπινο οργανισμό και οι πιο συχνοί είναι μέσω της διατροφής (τρόφιμα και νερό), της αναπνοής, του δέρματος, από άλλες οδούς όπως οι βλενογόννοι ή από κακές συνήθειες του τρόπου ζωής. (2)(3)

Αν, δηλαδή, καταναλώνεις πολλά τρόφιμα χαμηλής ποιότητας, όπως junk food και γλυκά, ζεις ή δουλεύεις σε χώρο με ανθυγιεινές αναθυμιάσεις, πιάνεις με τα γυμνά σου χέρια αντικείμενα μολυσμένα με τοξίνες, καπνίζεις, δεν ξεκουράζεσαι ή/και δε γυμνάζεσαι αρκετά, τότε είναι πιθανό το επίπεδο των τοξινών στο σώμα σου να είναι αυξημένο.

Τι είναι η δίαιτα αποτοξίνωσης και ποιος ο σκοπός της;

Οι δίαιτες αποτοξίνωσης, γνωστές και ως detox, είναι παρεμβάσεις που εφαρμόζονται για μικρό χρονικό διάστημα και έχουν στόχο να αποβάλλουν τις συσσωρευμένες τοξίνες από το σώμα, να βελτιώσουν την υγεία και να βοηθήσουν στην απώλεια βάρους.

Υπάρχουν διάφορες μορφές διαιτών για αποτοξίνωση και μπορεί να περιλαμβάνουν ολικές νηστείες, κατανάλωση χυμών ή να είναι κάποια διατροφική προσέγγιση τροποποίησης τροφής. Πολύ συχνά, μάλιστα, περιλαμβάνουν τη χρήση καθαρτικών, διουρητικών, βιταμινών, μετάλλων ή/και “τροφών καθαρισμού”, όπως έχουν χαρακτηριστεί. (1)

Ας ρίξουμε μια ματιά στους τύπους της αποτοξινωτικής δίαιτας...

Η κύρια δίαιτα καθαρισμού/αποτοξίνωση με λεμόνι

Είναι πρόγραμμα 10 ημερών, όπου όλα τα γεύματα αντικαθίστανται με ένα ρόφημα που περιέχει χυμό λεμονιού, καθαρό νερό, πιπέρι καγιέν και σιρόπι σφενδάμου.

ΣΤΟΧΟΣ: απομάκρυνση τοξινών, απώλεια βάρους, λαμπερό δέρμα και μαλλιά και δυνατά νύχια.

Η δίαιτα καθαρισμού του ήπατος

Είναι πρόγραμμα 8 εβδομάδων και περιλαμβάνει την κατανάλωση τροφίμων που είναι κυρίως χορτοφαγικά, υψηλά σε φυτικές ίνες, χαμηλά σε λιπαρά, χωρίς γαλακτοκομικά και ελάχιστα επεξεργασμένα. Μερικές φορές χορηγούνται και τονωτικά ήπατος και άλατα Epsom.

ΣΤΟΧΟΣ: βελτίωση της λειτουργίας του ήπατος, αύξηση των επιπέδων ενέργειας, απομάκρυνση των τοξινών, μείωση της φλεγμονής και των εκφυλιστικών ασθενειών, καλύτερη λειτουργία του ανοσοποιητικού, αποτελεσματικός μεταβολισμός του λίπους και έλεγχος του σωματικού βάρους.

Martha’s vineyard Detox Diet (Martha’s Vineyard Diet Detox, Inc., Oak Bluffs, MA, USA)

Είναι πρόγραμμα 21 ημερών, κατά το οποίο οι συμμετέχοντες πίνουν μόνο χυμό και σούπα λαχανικών, τσάι από βότανα και ειδικά διαμορφωμένες σκόνες, ταμπλέτες, κοκτέιλ συμπληρωμάτων και πεπτικά ένζυμα.

ΣΤΟΧΟΣ: απώλεια 9,5 κιλών, απομάκρυνση τοξινών και αύξηση ζωτικότητας.

The Clean Cleanse (The Clean Program Corp., New York City, NY, USA)

Είναι πρόγραμμα 21 ημερών και περιλαμβάνει την κατανάλωση «ροφημάτων καθαρισμού», «συμπληρωμάτων καθαρισμού» και καψουλών προβιοτικών για πρωινό και βραδινό. Το μεσημεριανό είνα

ι ένα στερεό γεύμα που δεν πρέπει να περιέχει γαλακτοκομικά, γλουτένη, επεξεργασμένη ζάχαρη, σόγια, καλαμπόκι, χοιρινό, μοσχάρι και κάποια φρούτα και λαχανικά.

ΣΤΟΧΟΣ: απομάκρυνση τοξινών και βελτίωση στο δέρμα, στον ύπνο, στην πέψη, στην ενέργεια και στην πνευματική διαύγεια. Επίσης μειώνει το φούσκωμα, τη δυσκοιλιότητα, τους πονοκεφάλους και τους πόνους στις αρθρώσεις.

Καθαρισμός 48 ωρών του δρ. Οζ

Πρόγραμμα 48 ωρών με κινόα, λαχανικά, χυμούς και smoothies φρούτων, ζωμούς λαχανικών, ρίζα πικραλίδας και τσάι.

ΣΤΟΧΟΣ: απομάκρυνση τοξινών και βελτιωμένη λειτουργία του ήπατος, των νεφρών και του παχέος εντέρου.

BluePrint Cleanse (BluePrintCleanse, LLC, New York City, NY, USA)

Είναι πρόγραμμα 3 ημερών, στο οποίο οι συμμετέχοντες καταναλώνουν 6 προπαρασκευασμένους χυμούς φρούτων και λαχανικών την ημέρα.

ΣΤΟΧΟΣ: αποβολή τοξινών.

Λιποδιάλυση (First Lady of Nutrition, Inc., Post Falls, Idaho, USA)

Είναι πρόγραμμα 2 εβδομάδων και επιτρέπεται η κατανάλωση ζεστού νερού με λεμόνι, αραιωμένο χυμό κράνμπερι, συμπληρώματα, προπαρασκευασμένα κοκτέιλ και μικρά γεύματα πλούσια σε πρωτεΐνη και λαχανικά.

ΣΤΟΧΟΣ: απομάκρυνση τοξινών, μείωση στρες, βελτιωμένη λειτουργία ήπατος και απώλεια βάρους.

The Hubbard purification rundown

Είναι πρόγραμμα αρκετών εβδομάδων και οι συμμετέχοντες καταναλώνουν μεγάλες δόσεις νιασίνης σε συνδυασμό με μία σειρά βιταμινών A, D, C, E και Β. Λαμβάνονται μέταλλα όπως το ασβέστιο, το μαγνήσιο, ο σίδηρος, ο ψευδάργυρος, το μαγγάνιο, ο χαλκός και το ιώδιο, καθώς και ηλεκτρολύτες νατρίου και καλίου και ένα μίγμα πολυακόρεστων ελαίων. Οι συμμετέχοντες επιτρέπεται, επίσης, να τρώνε «ισορροπημένα γεύματα», αλλά πρέπει να ασκούνται καθημερινά, να απέχουν από ναρκωτικά και αλκοόλ και να κάθονται σε σάουνα έως και 5 ώρες την ημέρα.

ΣΤΟΧΟΣ: απομάκρυνση τοξινών που έχουν συσσωρευθεί στο λίπος και βελτίωση μνήμης, δείκτη IQ, χρόνου αντίδρασης, επιπέδων χοληστερόλης και αρτηριακής πίεσης.

Πως θα ξέρω αν έχω τοξίνες και αν χρειάζομαι αποτοξινωτική δίαιτα;

Κυκλοφορούν στην αγορά διάφορα τεστ τοξινών που υποστηρίζουν πως μπορούν να εντοπίσουν τις τοξίνες που έχουν μαζευτεί στο σώμα σου, μέσω της χρήσης ηλεκτροδίων ή μέσω αιματολογικής εξέτασης. Είναι ανώδυνα και γρήγορα και γι’ αυτό πολλοί άνθρωποι τα επιλέγουν.

Θέλω, όμως, να σου επιστήσω την προσοχή στο εξής! Η επιστημονική έρευνα πίσω από αυτά τα τεστ είναι ελάχιστη και μερικές φορές ανύπαρκτη!

Υπάρχουν κάποια μηχανήματα ανίχνευσης τοξινών, των οποίων η λειτουργία βασίζεται σε κάποια επιστημονική έρευνα, αλλά υπάρχουν και πολλά άλλα, των οποίων τα αποτελέσματα δεν έχουν καμία επιστημονική βάση. (4)

Πρωτού, λοιπόν, εμπιστευτείς κάποιον που υποστηρίζει ότι μπορεί να εντοπίσει τις τοξίνες στο σώμα σου, βεβαιώσου αρχικά για την ιδιότητά του (θα πρέπει να είναι κάποιος επιστήμων υγείας με αντίστοιχη κατάρτιση στο χώρο και όχι κάποιος άσχετος με το αντικείμενο) και στη συνέχεια πραγματοποίησε την απαραίτητη έρευνα για τον τρόπο με τον οποίο θα κάνει αυτό που σου υπόσχεται!

Υπάρχει έρευνα πίσω από τη συγκεκριμένη μεθοδολογία; Έχει αποδειχθεί η αποτελεσματικότητά της; Είναι ασφαλής;

Βασικά ερωτήματα που πρέπει να κάνεις στον εαυτό σου για να προφυλάξεις την υγεία και…την τσέπη σου!

Είναι ασφαλές να ακολουθήσω διαδικτυακές οδηγίες για τη δίαιτα αποτοξίνωσης;

Το διαδίκτυο είναι ένας τεράστιος κόσμος πληροφοριών, όπου ο καθένας μπορεί να δημοσιοποιήσει οτιδήποτε θέλει, χωρίς κανέναν έλεγχο ή περιορισμό.

Αυτό σημαίνει ότι μπορεί κάποιος που δεν ανήκει στον κλάδο της διατροφής ή της υγείας να παρέχει συμβουλές που δεν έχουν καμία επιστημονική βάση.

Πράγματι με μια απλή αναζήτηση για τις δίαιτες αποτοξίνωσης εμφανίζονται χιλιάδες αποτελέσματα από διάφορα άρθρα που προτείνουν συγκεκριμένα προγράμματα διατροφής και πείθουν με το λόγο τους τον αναγνώστη να τα ακολουθήσει.

Αυτά τα άρθρα, όμως, δεν αναγράφουν τις πηγές από τις οποίες προέρχεται όλη αυτή η (παρα)πληροφόρηση, επειδή πολύ απλά δεν υπάρχουν ή έχουν παραποιηθεί. Επιπλέον, τα προγράμματα διατροφής που προσφέρουν είναι πολύ γενικά, δεν αντιπροσωπεύουν τις ανάγκες όλων των ανθρώπων, δε συνυπολογίζουν τυχόν προβλήματα υγείας και μπορεί να προκαλέσουν περισσότερο κακό από ότι καλό.

Την επόμενη φορά που θα διαβάσεις κάτι στο διαδίκτυο (ναι, και αυτό το άρθρο που διαβάζεις τώρα!) θυμήσου να ελέγξεις αν υπάρχει η απαραίτητη βιβλιογραφία στο τέλος, και αν οι πληροφορίες που σου παρέχονται είναι έγκυρες και στέκουν επιστημονικά!

Όπως όταν πονάει το δόντι σου ψάχνεις να βρεις τον καλύτερο οδοντίατρο που ξέρει τη δουλειά του και θα χειριστεί σωστά την περίπτωσή σου, έτσι και όταν πρόκειται για το σώμα σου, την υγεία σου και τη διατροφή σου, πρέπει να εμπιστευτείς έναν επαγγελματία διαιτολόγο διατροφολόγο που γνωρίζει τις τελευταίες έρευνες γύρω από το θέμα που σε απασχολεί και θα φτιάξει ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα βασισμένο στις πραγματικές σου ανάγκες.

Είναι απαραίτητη η δίαιτα αποτοξίνωσης;

Οι δίαιτες αποτοξίνωσης θεωρούνται από πολλούς απαραίτητες για την απομάκρυνση των τοξινών από τον οργανισμό. Ωστόσο έρευνες που έχουν γίνει, έχουν αποδείξει ότι αυτό δεν είναι αλήθεια, καθώς η φύση έχει φροντίσει να εξοπλίσει το ανθρώπινο σώμα με ισχυρά αποτοξινωτικά όργανα με αρχηγούς το συκώτι, τα νεφρά, το γαστρεντερικό σύστημα, τους πνεύμονες και το δέρμα. (1)(6)(7)(8)

Άρα οι τοξίνες μπορούν να απομακρυνθούν και χωρίς κάποια ειδική αποτοξινωτική δίαιτα, εφόσον φυσικά τα αποτοξινωτικά όργανα είναι υγιή και λειτουργούν επαρκώς. Αν η λειτουργία τους είναι μειωμένη, τότε θα πρέπει να επισκεφτείτε άμεσα κάποιον γιατρό που θα σας καθοδηγήσει για τη βελτίωσή τους μέσω φαρμακευτικής αγωγής ή ειδικών συμπληρωμάτων. (8)

Η διατροφή έχει ρόλο στη βελτίωση της λειτουργικότητας των οργάνων, αλλά δε χρειάζεται να είναι τόσο περιοριστική και αυστηρή για να έχει αποτέλεσμα.

Η Συμβουλή της διατροφολόγου σου

Το βασικότερο αποτοξινωτικό όργανο του σώματός μας είναι το συκώτι. Ένα βότανο, το εκχύλισμα του οποίου βοηθάει στην αποτοξίνωση του ήπατος, είναι το γαιδουράγκαθο (milk thistle).

Το Milk Thistle :

Βοηθά στη μείωση του λίπους στο συκώτι
Αποτοξινώνει το συκώτι και έτσι έχουμε καλύτερη συνολική αποτοξίνωση του οργανισμού
Εξασφαλίζει την καλή λειτουργία των νεφρών και της χολής, που αποτελούν και αυτά αποτοξινωτικά όργανα του οργανισμού

Είναι πραγματικά τα αποτελέσματά της Δίαιτας αποτοξίνωσης;

Οι εμπορικές δίαιτες αποτοξίνωσης σπάνια προσδιορίζουν ακριβώς τις τοξίνες που στοχεύουν να απομακρύνουν ή τους μηχανισμούς με τους οποίους δρουν. Αυτό καθιστά δύσκολη τη διερεύνηση των ισχυρισμών τους και έτσι δε μπορεί να επιβεβαιωθεί η αξιοπιστία τους. (1)

Το γεγονός ότι τα τεστ τοξινών δεν είναι πάντα αξιόπιστα (ώστε να μπορεί να μετρηθεί το επίπεδο τοξινών πριν και μετά τη δίαιτα) και το ότι δεν αναφέρεται πουθενά ποιες τοξίνες εξαλείφονται και με ποιον τρόπο, πρέπει να μας βάλει σε σκέψεις…Μήπως τελικά δεν κάνουν αυτό που υπόσχονται;

Δίαιτα Αποτοξίνωσης ναι μεν αλλά ...

Υπάρχουν κάποιες τοξίνες όπως οι POPs (εμμονικοί οργανικοί ρύποι, ανθεκτικοί στη χημική, βιολογική ή φωτολυτική διάσπαση) και κάποια μέταλλα, που δε μπορούν να αφαιρεθούν εύκολα μέσω των αποτοξινωτικών οργάνων, παραμένουν περισσότερο μέσα στο σώμα και εγκαθίστανται στο λιπώδη ιστό, όπου μπορεί να χρειαστούν χρόνια για να διασπαστούν.

Για παράδειγμα το φυτοφάρμακο DDT χρειάζεται 7-8 χρόνια να διασπαστεί και ο μόλυβδος μπορεί να χρειαστεί ακόμα και 20-30 χρόνια για να απομακρυνθεί από τα οστά.

Προς το παρόν δεν υπάρχουν στοιχεία που να υποστηρίζουν τη χρήση των εμπορικών διαιτών αποτοξίνωσης για την απομάκρυνση τοξικών ουσιών από το σώμα, αλλά υπάρχουν κάποιες προκαταρκτικές μελέτες που δείχνουν ότι ορισμένα θρεπτικά συστατικά έχουν αποτοξινωτικές ιδιότητες.

Είναι πιθανό, λοιπόν, ορισμένα τρόφιμα να αποτελέσουν τη βάση για το σχεδιασμό μιας έγκυρης δίαιτας αποτοξίνωσης στο μέλλον, βασισμένη σε στοιχεία και επιστημονικές έρευνες. Αυτό φυσικά θα γίνει αν διαπιστωθεί ανάγκη για εξωγενή αποτοξίνωση. Αν, δηλαδή, φανεί πως τα όργανά μας δεν είναι πλέον ικανά να καθαρίσουν τον οργανισμό από τις τοξικές ουσίες. (1) (7)

Λίγοι γνωρίζουν ότι ...

Η κουρκουμίνη μπορεί να προστατεύσει και να θεραπεύσει το συκώτι σου από την καταστροφή που του προκαλεί το οξειδωτικό στρες.

Εκτός από την κατάχρηση αλκοόλ ή παράνομων ουσιών, την προσβολή από κάποιον ιό, την περιβαλλοντική μόλυνση και τα συστατικά της διατροφής, το συκώτι μπορεί να καταστραφεί και από το οξειδωτικό στρες του οργανισμού.

Θα βρείς σχετικές έρευνες για τα οφέλη της κουρκουμίνης στο οξειδωτικό στρες εδώ.

Η κουρκουμίνη της Natural Vitamins, εκτός από 750mg δραστικής ουσίας, περιέχει και 5mg πιπερίνης σε κάθε κάψουλα, γι’ αυτό η απορρόφησή της αυξάνεται έως και 40 φορές περισσότερο!

Συμπεράσματα...

Οι εμπορικές δίαιτες αποτοξίνωσης που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο, ίσως δεν είναι τόσο αξιόπιστες όσο πιστεύουμε!

Η δράση τους στην απομάκρυνση τοξινών δεν είναι επιβεβαιωμένη και μάλιστα οι ίδιες οι δίαιτες δεν αναφέρουν ακριβώς ποιες τοξίνες καταπολεμούν.

Έχουν κερδίσει έδαφος στην απώλεια βάρους, καθώς φαίνεται πως όποιος τις ακολουθεί χάνει κιλά, αλλά αν σκεφτούμε πόσο λίγες θερμίδες καταναλώνονται, είναι λογικό να συμβεί.

Η συμβουλή μου είναι να έχεις κριτική σκέψη και να φιλτράρεις ό,τι καινούργιο διαβάζεις, για να μπορέσεις να επιλέξεις το καλύτερο για την υγεία σου!

Αν θέλεις να μάθεις περισσότερα για τις δίαιτες αποτοξίνωσης κάνε κλικ εδώ:

Κοντού Παρασκευή

Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, BSc
– Απόφοιτος Χαροκοπείου Πανεπιστημίου
– Με πολυετή εμπειρία στα συμπληρώματα διατροφής και στην αντιμετώπιση δύσκολων διατροφικών θεμάτων